วันปีใหม่แบบเกาหลี (Korean New Year) หรือที่มักเรียกกันว่า “ตรุษเกาหลี” เป็นวันแรกของปฏิทินทางจันทรคติ ซึ่งวันดังกล่าวนี้มีชื่อเรียกเป็นภาษาเกาหลีว่า “ซอลลัล (설날*)”
* หลายคนที่พอรู้พื้นฐานของภาษาเกาหลีกันมาบ้างแล้ว คงสงสัยกันใช่มั้ยล่ะคะว่า “ทำไม ‘설날’ อ่านว่า ‘ซอลลัล’ ล่ะ???” , “ทำไมไม่อ่านว่า ‘ซอลนัล’ นะ นั่นมันพยัญชนะที่ออกเสียง น.นอ ไม่ใช่เหรอ????” นั่นก็เพราะว่า เป็นไปตามกฎข้อยกเว้น ตามหลักการออกเสียงตัวสะกดพิเศษ นั่นเองคะ ซึ่งสำหรับกรณีนี้ก็คือ เมื่อตัวสะกดของพยางค์แรกลงท้ายด้วย ㄹ + พยางค์ถัดไปขึ้นต้นด้วยพยัญชนะ ㄴ= พยางค์แรกจะออกเสียงตัวสะกด ㄹเหมือนเดิมแต่พยางค์ถัดไปออกเสียง ㄹ …ดังนั้น 설날 ที่คิดว่าอ่านว่า “ซอลนัล” จึงต้องอ่านออกเสียงว่า “ซอลลัล” จึงจะถูกต้องที่สุด
นอกจากคำที่ใช้เรียกวันขึ้นปีใหม่ของเกาหลี ที่เรียกกันว่า “วันซอลลัล” แล้ว คุณอาจเคยได้ยิน หรือควรทำความรู้จักคุ้นเคยกันไว้ก็คือ คำเรียกอื่นๆที่คนเกาหลีเรียกกัน เช่น
วอนดัน (원단) แปลว่า ปีใหม่, วันขึ้นปีใหม่
วอนอิล (원일) แปลว่า วันขึ้นปีใหม่
ซินวอน (신원)
กูจอง (구정) แปลว่า วันขึ้นปีใหม่ วันตรุษเกาหลี
ซินจอง (신정) แปลว่า วันขึ้นปีใหม่ ที่ยึดตามปฏิทินทางสุริยคติ ซึ่งจะถูกเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “ยาง-นยอก ซอลลาล (양력 설날 หรือ Solar New Year)”
คำศัพท์อื่นๆ
음력 แปลว่า ปฏิทินทางจันทรคติ
양력 แปลว่า ปฏิทินทางสุริยคติ คำว่า “ซอลลัล (설날)” มาจากคำว่า “อึม-นยอก ซอลลัล (음력** 설날)” หรือในภาษาอังกฤษที่หลายคนรู้จักก็คือ Lunar New Year (คือวันปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติ) คนไทยนิยมเรียกกันว่า “วันตรุษจีน” เนื่องจากได้รับอิทธิพลมาจากคนจีนที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย, คนไทยเชื้อสายจีนที่มีจำนวนมาก รวมถึงการติดต่อกับประเทศจีนมาอย่างยาวนานนั่นเอง
** 음력 설날 อ่านว่า อึม-นยอก ซอลลัล สังเกตเห็นกันหรือไม่คะว่า “음력” อ่านว่า อึม-นยอก ไม่ใช่ อึม-รยอง นั่นก็เพราะเป็นกฎข้อยกเว้นเนื่องด้วยเรื่องของการออกเสียงนั่นเองค่ะ ที่ว่า ตัวสะกดของพยางค์แรกลงท้ายด้วย ㅁ + พยางค์ถัดไปขึ้นต้นด้วยพยัญชนะ ㄹ= พยางค์แรกจะออกเสียงตัวสะกด ㅁเหมือนเดิมแต่ พยางค์ถัดไปออกเสียง ㄴแทน
สรุปง่ายๆเลยก็คือ ตรุษจีน = ตรุษเกาหลี และถ้าถามว่ายังมีประเทศอื่นๆอีกหรือไม่ที่เคยใช้ หรือยังใช้วันแรกของปฏิทินทางจันทรคติเป็นวันขึ้นปีใหม่ ตอบเลยค่ะว่า ‘มี’ ได้แก่
“Japanese New Year” ประเทศญี่ปุ่น เป็นประเทศที่เคยใช้วันแรกของปฏิทินทางจันทรคติเป็นวันขึ้นปีใหม่ จนถึงปี ค.ศ. 1873
“Mongolian New Year หรือ Tsagaan Sar” ประเทศมองโกเลีย
“Tibetan New Year หรือ Losar” เขตปกครองตนเองทิเบต
“Vietnamese New Year หรือ Tết หรือ ตรุษญวน” ประเทศเวียดนาม
วันปีใหม่ของเกาหลี หรือ ตรุษเกาหลี
วันปีใหม่แบบเกาหลี เป็นวันหยุดที่สำคัญที่สุดของชาวเกาหลีที่มีมาอย่างยาวนาน ในปัจจุบันคนเกาหลีมีการฉลองวันปีใหม่ตามปฏิทินทางสุริยคติซึ่งก็คือวันที่ 1 มกราคมของทุกปีตามวันหยุดสากล ในขณะที่ก็ยังมีวันหยุดในวันขึ้นปีใหม่ของชาวเกาหลี หรือ ตรุษเกาหลีเพื่อการเฉลิมฉลองด้วยเช่นกัน โดยจะมีวันหยุดติดต่อกันสามวัน และถือเป็นวันหยุดที่มีความสำคัญกว่าวันขึ้นปีใหม่แบบสุริยคติอีกด้วย
วันขึ้นปีใหม่ของเกาหลี โดยทั่วไปยึดเอาคืนที่สองของวันจันทร์ดับหลังจากช่วงเหมายัน เว้นเสียแต่ว่าจะมีน้อยมากในช่วงเดือนสิบเอ็ดหรือเดือนสิบสองซึ่งได้นำไปนับในช่วงปีใหม่ ในกรณีเช่นนี้วันขึ้นปีใหม่จะตรงกับคืนจันทร์ดับที่สามหลังจากช่วงอายัน (ครั้งต่อไปที่จะเกิดกรณีเช่นนี้อีกคือ ค.ศ. 2033) วันขึ้นปีใหม่ของชาวเกาหลีโดยทั่วไปเป็นวันเดียวกันกับวันตรุษจีน
กิจกรรมและการแต่งกาย คนเกาหลี ถือเอาวันขึ้นปีใหม่นี้เป็นวันหยุดสำหรับครอบครัว ซึ่งจะคล้ายกับเทศกาลสงกรานต์ของไทยที่มักใช้เวลาช่วงวันหยุดเดินทางกลับบ้านเกิดของตน เพื่อกับไปเยี่ยมครอบครัวและญาติพี่น้อง รวมถึงการทำพิธีไหว้บรรพบุรษ หรือที่เรียกกันว่า ชารเย (차례) แปลว่า พิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ ซึ่งคนเกาหลีส่วนใหญ่จะแต่งกายด้วยชุดฮันบกสีสันสดใส และอาหารที่ขาดไม่ได้สำหรับเทศกาลวันขึ้นปีใหม่ของเกาหลีนี้ก็คือ
ต๊อกกุก (떡국) – ซุปเค้กข้าว
ต๊อกมันทูกุก (떡 만두국) – แกงจืดต๊อกใส่เกี๊ยว
จับเช (잡체) – ผัดวุ้นเส้นเกาหลี
ชารเย (차례) พิธีเซ่นไหว้บรรพบุรุษ
สำหรับสถานที่ที่คนเกาหลีนิยมเดินทางไปเที่ยวกันก็คือ ชายฝั่งตะวันออก อย่างเมืองกังนึง (강릉***) กับ ดงแฮ (동해) ในจังหวัดกังวอน (강원도) ซึ่งเป็นจุดที่จะสามารถมองเห็นแสงแรกของวันใหม่ได้เป็นที่แรกของประเทศ
กิจกรรมอื่นๆที่คนเกาหลีนิยมทำกันวันขึ้นปีใหม่ของชาวเกาหลี ก็คือ การละเล่นพื้นบ้านของเกาหลีต่างๆดังนี้ ยุนโนรี (윷놀이) เป็นเกมกระดานที่มักเล่นกันในครอบครัว
ยุนโนรี (윷놀이) เป็นเกมกระดานที่มักเล่นกันในครอบครัว
เชกีชากี (제기차기) เป็นเกมที่เล่นกันในหมู่ผู้ชาย คล้ายกับการเตะลูกขนไก่ของจีน
เชกีชากี (제기차기) เป็นเกมที่เล่นกันในหมู่ผู้ชาย คล้ายกับการเตะลูกขนไก่ของจีน
แพงงี (팽이) หรือ แพงงีชีกี (팽이치기) การหวดลูกข่างเป็นกิจกรรมที่เด็กๆนิยมเล่นกันมาก
สำหรับใครที่ต้องการ เซแบท ทน (세뱃돈) ก็ต้องทำ เซแบ (세배) หรือกราบคารวะกันให้ถูกต้องด้วยนะคะ
คำอวยพร วันขึ้นปีใหม่ ภาษาเกาหลี
1. “แซแฮบก มันนี พาทือเซโย (새해복 많이 받으세요)” มีความหมายว่า ขอให้มีแต่ความเจริญรุ่งเรืองและมีโชคในวันปีใหม่
มาจากคำว่า 새해 (แซแฮ) แปลว่า ปีใหม่ 복 (บก) หมายถึง โชคลาภ 많이 (มันนี) แปลว่า อย่างมาก 받으세요 (พาทือเซโย) แปลว่า เชิญรับ ขอให้มี ขอให้ได้รับ เป็นประโยคที่สุภาพและเป็น
ทางการ สามารถใช้อวยพรผู้ใหญ่ หรือผู้สูงอายุได้ด้วยประโยคนี้ได้เลยคะ
2. “กึนฮาชินนยอน (근하 신년)” มีความหมายว่า สุขสันต์ปีใหม่
และในวันหยุดปีใหม่นั้น คนเกาหลีก็นิยมไปเที่ยวกับครอบครัว ซึ่ง Happy Korea ขอเสนอสถานที่เที่ยวแบบไชนิสสไตล์ “อินชอนไชน่าทาวน์”
เป็นไชน่าทาวน์เพียงแห่งเดียวของเกาหลี ที่มีอายุกว่า 100 ปี ที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียม
และวิถีชีวิตของชาวจีนไว้เป็นอย่างดี มีร้านรวงต่างๆ อาหารการกินมากมาย
มีถนนที่มีเรื่องราวของสามก๊ก วาดเป็นรูปภาพอยู่บนกำแพง ให้เดินชมพร้อมถ่ายรูปสวยๆ เก็บไปเป็นที่ระลึกได้
นอกจากนี้ที่นี่ยังเป็นไชน่าทาวน์ที่ใหญ่ที่สุดในเกาหลีด้วย
สำหรับปีหมูทองนี้ ก็ขอให้เพื่อนๆ พบเจอแต่เรื่องหมูๆ เข้ามาตลอดปี มีสุขภาพแข็งแรง ร่ำรวยเงินทองกันนะคะ
Happy Sellal Day, Korean Lunar New Year